Projekt „Ochrona Obszaru Natura 2000 – Gmina Bytom Odrzański” został zgłoszony do Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych jako instytucji wdrażającej i dostał dofinansowanie w ramach Osi priorytetowej II Ochrona Środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu i jest współfinansowany ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020,

• działanie 2.4 Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna
• typ projektu 2.4.1 Ochrona in-situ lub ex-situ zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych
• podtyp projektu 2.4.1a Działania o charakterze dobrych praktyk, związane z ochroną zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych.

Planowany okres realizacji: 2018 – 2023

Beneficjent: Gmina Bytom Odrzański

Podmioty upoważnione do ponoszenia wydatków: Nadleśnictwo Nowa Sól, Nadleśnictwo Głogów.

Cel:

1. Ochrona cennych przyrodniczo Obszarów Nowosolskiej Doliny Odry i Specjalnego Obszaru Siedlisk Kozioróg w Czernej.
2. Wzmocnienie mechanizmów służących ochronie chronionych gatunków pachnicy dębowiej i kozioroga dębosza.
3. Kształtowanie warunków do trwałego zachowania lasów łęgowych i łąk selernicowych (91E0, 91F0, 6440) - unaturalnienie poprzez odtworzenie zasobów martwego drewna oraz zwalczanie inwazyjnych gatunków obcych, koszenie łąk selernicowych.
4. Właściwe ukierunkowanie ruchu turystycznego na obszarze interwencji w celu zmniejszenia niekontrolowanej presji turystycznej na obszary chronione siedlisk przyrodniczych (91E0, 91F0, 6440).
5. Rozwój zielonej infrastruktury.
6. Działalność edukacyjna adresowana do młodzieży szkolnej - "Zielona Szkoła na obszarze Natura 2000".
7. Stworzenie korytarzy ekologicznych dla dendrofilnych owadów.
8. Program badawczy - "Program Ochrony Aktywnej Pachnicy Dębowej i Kozioroga Dębosza nad środkową Odrą".

Planowany całkowity koszt realizacji projektu: 7.196.882,97 zł

Maksymalna kwota dofinansowania z funduszy europejskich wynosi: 6.117.350,50 zł.

Opis projektu: Projekt będzie realizowany na obszarze spec. ochr. ptaków Dolina Środkowej Odry PLB 080004 i spec. obszarze ochr. siedlisk Nowosolska Dolina Odry PLH 080014 na terenach Nadleśnictwa Nowa Sól i gm. Bytom Odrz; woj.lubuskie i na PLH 020100 Kozioróg w Czernej na terenach Nadleśnictwa Głogów; woj. dolnośląskie. Celami projektu są: *ochrona in-sit. gatunków zagrożonych wyginięciem - pachnica dębowa i kozioróg dębosz,*wzmocnienie mechanizmów służących ochronie siedlisk przyrodniczych - lasy łęgowe,* program badawczy i opracowanie planu ochrony pachnicy dębowej i gatunków powiązanych,* rozwój zielonej infrastruktury,* przeciwdziałanie zjawiskom i czynnikom powodującym spadek różnorodności biologicznej w szczególności zmniejszenie presji poprzez ukierunkowanie ruchu turystycznego, na chronione siedliska,* edukacja ekologiczna,* ochrona ex-situ gatunków zagrożonych poprzez Pogotowie Pachnicowe, *w ramach projektu planuje się w oparciu o wykonaną "Ocenę zasobów chronionych owadów związanych z sędziwymi egzemplarzami drzew w obszarze Natura 2000 Nowosolska Dolina Odry na terenie gm. Bytom Odrzański": odtworzenie i ochronę siedlisk pachnicy dębowej i kozioroga dębosza *wzmocnienie ciągłości i siedliska poprzez tworzenie korytarzy ekologicznych, *eliminację obcych gatunków inwazyjnych i odtworzenie zasobów martwego drewna w obrębie lasów łęgowych, usuwanie drzew i krzewów z obszaru łąk selernicowych i usuwanie podszytu i podrostu (korytarze ekologiczne), * założenie na pow. 10 ha "Parku Nauk Przyrodniczych", wyznaczenie i budowę ścieżek pieszo-rowerowych w celu przywrócenia właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych 91E0, 91F0 i 6440, * budowa ekologicznych miejsc postojowych oraz wstawianie urządzeń małej architektury, *rewitalizacja Traktu Pruskiego Etap II.

Planowany efekt projektu.

Efektem realizacji projektu będzie wzmocnienie mechanizmów ochronnych dotyczących siedlisk przyrodniczych i gatunków zwierząt oraz ograniczenie antropopresji turystycznej. W ramach projektu skoncentrowano się na:

1) Działaniach dotyczących dwóch gatunków podlegających najsilniejszemu rygorowi ochronnemu (pachnica i kozioróg) co pozwoli na zabezpieczenie znacznej części bogactwa biologicznego i funkcji ekosystemowych Obszaru Natura 2000 Nowosolska Dolina Odry PLH080014., Spodziewany efekt tych działań to:

*przywrócenie/wzmocnienie ciągłości ekologicznej między dwoma ostojami siedliskowymi nad Odrą (PLH020100 Kozioróg w Czernej PLH080014 Nowosolska Dolina Odry)

*stworzenie linii zadrzewień o charakterze alei tworzących skuteczne korytarze ekologiczne dla dendrofilnych owadów oraz ptaków, nietoperzy i innych organizamów,

* przywrócenie optymalnych warunków siedliskowych pachnicy i kozioroga (poprawa nasłonecznienia) dla ok. 200 drzew,

*realizacja działań naukowych projektu zostanie podsumowana w wydanej książce zawierajacej referaty z konferencji pn. "Program Ochrony Aktywnej Pachnicy Dęboowej i Kozioroga dębosza nad środkową Odrą", będącej naukowym podumowaniem podjętych działań ochronnych w kraju i Europie oraz może być wstępem do sporządzenia formalnego planu ochrony pachnicy i kozioroga w Polsce.

2) Kształtowanie warunków do trwałego zachowania lasów łęgowych (91E0, 91F0). Efektem ekologicznym przyjętych w projekcie działań będzie unaturalnienie lasów łęgowych poprzez odtworzenie zasobów martwego i rozkładającego się drewna oraz ochrona czynna w postaci zwalczania inwazyjnych gatunków obcych.

3) Powstrzymaniu degradacji i przeobrażenia łąk selernicowych (6440) poprzez usunięcie krzewów i drzew z ich obszaru, ekstensywne koszenie łąk i użytkowanie kośne, także w okresie trwałości projektu.

4) Ograniczenie antropopresji na obszary chronione poprzez budowę i utrzymanie w okresie trwałości projektu przez Wnioskodawcę i Podmioty upoważnione infrastruktury turystycznej. Ścieżki pieszo-rowerowe wytyczono po trasie istniejących dróg śródpolnych i leśnych w sposób kierujący ruch turystyczny poza środowiska przyrodnicze (91E0, 91F0, 6440).

5) Działaniach edukacyjnych. Zaplanowany w latach 2020-2021 program "Zielona Szkoła na Obszarze Natura 2000" wpłynie na podniesienie świadomości i wiedzy ekologicznej wśród młodzieży szkół podstawowych stanowiąc tym samym podstawę do zapewnienia trwałości wszystkich działań ochronnych obszaru w świadomości mieszkańców i turystów.

6) Ograniczeniu emisji CO2 (biosekwestracja CO2) poprzez tworzenie i utrzymanie zielonej infrastruktury - Park Nauk Przyrodniczych.